İlişkilerde Sınır Koymak
-İlişkilerde Sınır Koymak
Sınır kavramı, genellikle birbirine komşu devletlerin topraklarını net bir şekilde ayıran belirgin bir çizgiyi ifade eder.
Bu tanıma göre her iki tarafın kendi özel alanları ve belirlenmiş sınırları bulunmaktadır. İnsan ilişkilerine dair bakış açısından da, sınırlar benzer niteliklere sahip olabilir.
Içindekiler:
Sınır Koymak Ne Demektir?
Sınır Koymanın Bir Sınırı Var Mı?
Sağlıklı Sınırlar
Sınır Koymak Beni Bencil Biri Yapar Mı?
İlişkilerimde Nasıl Sınır Koyabilirim?
İlişkilerde Sınır Koymak Neden Önemlidir?
Sınır Koymak Ne Demektir?
İnsan ilişkileri içinde, fiziksel ve psikolojik ihtiyaçlarımızın farkında olarak ortaya çıkan sınırlar, farklı roller ve bağlamlarda diğerleriyle aramıza çizdiğimiz soyut çizgileri temsil edebilir. İlişkiler içerisinde sınırlarımızın olması aslında aynı bir toprak parçası gibi kendimize ait bir alanımız olması demektir. Bu alanda bize dair bir şeyler vardır.
Her iletişimde, kendi kişisel alanımız, karşımızdakinin kişisel alanı ve iletişimin bir sonucu olarak ortaya çıkan ortak bir alan bulunmaktadır. Dolayısıyla, insan ilişkilerinde sınırlar, bireyin bir diğeriyle girdiği ilişkide kendi alanının sınırlarını tanımlayan unsurları içerir.
Sınır Koymanın Bir Sınırı Var Mı?
Yaşamın içinde, bireyin bir diğeriyle ilişki kurduğu her durumda sınırların varlığından söz etmek mümkündür. Bu sınırlar, fiziksel, duygusal, maddi, cinsel, entelektüel, çevresel gibi birçok alanda kendini gösterebilir. Dolayısıyla sınırların belirlenmesi geniş bir perspektife yayılan bir kavramdır.
Sınırlar, kişisel bir nitelik taşıyarak bireye özgüdür ve değişebilirler. Bu sınırların nerede başlayıp nerede bittiği, bireyden bireye değişkenlik gösterebilir. Farklı ilişkilerde, çeşitli rollerde (ebeveynlik, arkadaşlık, partnerlik vb.) ve farklı bağlamlarda bu sınırları anlamak, kendi kişisel sınırlarımızı belirlemek veya bu sınırları zaman içinde adapte etmek her zaman mümkündür.
Sağlıklı Sınırlar
Sınırlarımızı değerlendirdiğimizde, karşımıza çıkan manzara, katı ve esnemeyen kuralların bir bütünü olabilir ya da aksine, sınırlarımız geçirgen ve belirsiz çizgilerle belirlenmiş olabilir.
Sağlıklı sınırlar söz konusu olduğunda ise, ortada dengeli bir noktadan bahsederiz. Koyduğumuz sınırlar ne çok katı ne de belirsizdir. Bu noktada, sınırlar gerektiğinde esnek olabilir ve gerektiğinde net bir şekilde kendini ifade edebilir.
Bu anlamda ilişkiler içerisinde konulan bazı sağlıklı sınırların örnekleri şu şekilde verilmiştir:
Kendi ihtiyaçlarımız, sorunlarımız, sorumluluklarımız ve zamanımızı önceliklendirmek.
Yapabileceğimizden fazlasını üstlenmemek.
İhtiyaç ve taleplerimizi karşımızdaki kişiye iletiyor olmak.
Kişisel sınırları ortaya koyarken suçlu hissetmemek. İlişkiler içerisinde farklı türlerde sınırlar koyuyor olmanın gerekliliğini farkında olmak.
İstemediğimiz şeyler söz konusu olduğunda Hayır. cevabını vermek.
Sınır Koymak Beni Bencil Biri Yapar Mı?
Net bir ifadeyle kişisel sınırlarımızın olması bizi bencil biri yapmamaktadır. Aksine ilişkilerin sağlıklı ve doyumlu ilerleyebilmesi adına gerekli ve pozitif bir etkiye sahiptir çünkü bir yanıyla kişinin hem kendi benliğine hem de ilişki içinde olduğu kişinin alanına özen göstermesi anlamını taşır.
İlişkilerimde Sınırlarımı Nasıl Belirleyebilirim?
Sınırlarımızı açıkça belirlemek ve bunları korumak her zaman kolay olmayabilir. Ancak, ilişkilerde daha net sınırlar koymak ve bu sınırları sürdürmek için bazı öneriler bulunmaktadır:
Kişisel ihtiyaçlarımızı, önceliklerimizi ve değerlerimizi gözden geçirmek, içsel farkındalığı artırmak.
Kişisel hak ve özgürlüklerimizin bilincinde olmaya başlamak.
Sınırların neden önemli olduğunu kavramak.
Bize iyi gelmeyen süreçleri ve davranışları gözlemlemek.
Haklarımızın ve ihtiyaçlarımızın ihlal edildiği durumları tanımak ve bu anlarda "Hayır" demeyi pratikleştirmek.
Gerekirse psikolojik destek almaktan çekinmemek.
Bu öneriler, bireyin kendi sınırlarını daha net bir şekilde belirlemesine ve bu sınırları korumasına yardımcı olabilir.
İlişkilerde Sınır Koymak Neden Kritiktir?
Her türlü sağlıklı ve mutlu ilişkide kişisel sınırlar önemli bir rol oynar. Bu tür ilişkilerde, birbirine bağlılık sürdürülürken bireyin kendi ihtiyaç ve isteklerini de göz önünde bulundurması önemlidir.
Bu bilinçle, kişisel sınırlar belirlenir ve mümkün olduğunca korunur. Oluşturulan bu alanda, karşılıklı etkileşim içinde diğer kişinin ihtiyaç ve isteklerinin farkında olunur ve kabul edilirken, kendi sınırları da gözetilir.
Kendi sınırlarımızı farkında olarak ilişki içinde neleri kabul edip neleri reddedeceğimizi net bir şekilde ifade ederiz. Bu, kendimizi içinde bulunmak istemediğimiz durumları önlememize yardımcı olur.
Aynı zamanda, karşımızdaki kişiye taleplerimizi ve ihtiyaçlarımızı belirgin bir şekilde ileterek, ilişki içinde karşılıklı saygının korunmasına katkıda bulunuruz. Bu sayede, ilişkideki her iki taraf da tatmin edici bir denge bulabilir.
İlişkide sınırlar koymak, bir diğer kişiyle olan ilişkimizi anlama fırsatı sağlar. Fiziksel ve psikolojik ihtiyaçlarımızı gözetmek, sınırlarımıza uygun adımlar atmak, ilişki içinde kendimizi tanıma ve geliştirme şansı verir. Bu, hayatımızda önemli bir gelişim ve öğrenme süreci olarak karşımıza çıkar.
Sınır koymak ve kişisel sınırlar soyut kavramlar olabilir, ancak yaşamımızdaki ilişkilerin sağlığı ve sürdürülebilirliği için temel unsurlardır.
